Zdolność do mentalizowania w relacji rodzic – dziecko Rodzicielska zdolność do mentalizowania pełni bardzo ważną rolę w budowaniu dobrej relacji rodzic - dziecko. Mentalizowanie w kontekście relacji z dzieckiem to zdolność do rozumienia zachowań dziecka jako wynikających z przeżywanych przez niego emocji. Na przykład możemy zauważyć, że krzyk naszego dziecka jest wyrazem jego złości i protestu, wynikających z niezgody na coś, czego ono się boi. Dobrze mentalizujący rodzic nie tylko potrafi zrozumieć swoje dziecko, ale również rozmawia z nim o uczuciach, przez co uczy je nazywania emocji i rozumienia własnych przeżyć. Mentalizujący rodzic potrafi uznać, że jego dziecko postrzega i przeżywa otaczający go świat w odniesieniu do własnej perspektywy oraz swoich indywidualnych emocji. Myśląc o tym, co przeżywa nasze dziecko możemy zauważyć, że widzi ono świat innymi oczami, niż nasze oraz, że może nie rozumieć spraw, które nam wydają się oczywiste. Zdolność mentalizowania to umiejętność i gotowość do adekwatnego odczytywania emocji i potrzeb dziecka, ich akceptacji oraz adekwatnej reakcji na nie. Na przykład płacz niemowlęcia może wskazywać, że coś je boli lub, że jest głodne, ale również może wyrażać jego smutek, samotność i tęsknotę za bliskością. ​ Mentalizowanie ułatwia regulację emocjonalną, czyli radzenie sobie z własnymi emocjami, szczególnie kiedy są one przykre, nieprzyjemne lub bardzo intensywne. Początkowo, w pierwszych miesiącach życia dziecka, osobą całkowicie odpowiedzialną za regulację emocji dziecka jest jego rodzic, który uspokaja je, jednocześnie nazywając jego emocje i potrzeby. Dzięki temu w kolejnych latach życia dziecko uczy się tego, że emocje są czymś ważnym i potrzebnym. Uczy się wytrzymywać trudne emocje, myśleć o nich, rozumieć je i radzić sobie z nimi. Stopniowo uczy się, że jego emocje pochodzą z jego wnętrza i że jest ono za nie odpowiedzialne. Dziecko może się tego uczyć, kiedy towarzyszy mu wrażliwy rodzic, który dostrzega i akceptuje różnorodne emocje dziecka, również te negatywne i konfliktowe. Rodzic, który potrafi zauważyć i uznać trudne przeżycia, takie jak uczucie utraty, żalu, złości, lęku, zamiast im zaprzeczać lub je odrzucać, będzie miał większą łatwość w uspokojeniu swojego dziecka. Tym samym staje się dla dziecka tzw. bezpieczną bazą, stwarza mu poczucie pewności i bezpieczeństwa, a w konsekwencji umożliwia mu swobodną eksplorację zarówno otaczającego je świata zewnętrznego, jak i świata jego uczuć, myśli, przeżyć. Dobrze mentalizujący rodzic, stwarza dziecku bezpieczne środowisko rozwoju. dr Karolina Dejko-Wańczyk psycholog, psychoterapeuta